Akcyza do poprawek

2003-08-14

Przedsiębiorcy branży alkoholowej, zrzeszeni w PKPP krytykują projekt ustawy o akcyzie. W ich opinii jego zapisy dotyczące ustalania stawek przez ministra finansów są w istocie sposobem obejścia prawa i przyznania ministrowi kompetencji, do których nie ma uprawnień. Ustawa akcyzowa zawiera także szereg innych błędów i regulacji uderzających w przedsiębiorców. Dlatego też niezbędne są zmiany w projekcie. 

  Ustalenia ze spotkania przedstawicieli branży alkoholowej w Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych w sprawie rządowego projektu ustawy o akcyzie

6 sierpnia 2003 roku odbyło się spotkanie członków Polskiego Związku Pracodawców Branży Alkoholowej wchodzącego w skład Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych, przedstawiciele Departamentu Prawnego PKPP, eksperci PKPP oraz zaproszeni goście. W spotkaniu udział wzięli przedstawiciele następujących firm: Polmos Lublin S.A, Destylernia Polmos w Krakowie S.A., Carey Agri International Poland Sp. z o.o., France Vins Company Sp. z o.o., Belvedere Dystrybucja Sp. z o.o., Wyborowa S.A., Alti Plus S.A., Mazowieckie Centrum Alkoholi Sp. z o.o., Fabryka Wódek "Polmos-Łańcut" S.A., Mazowiecka Wytwórnia Wódek i Drożdży "Polmos" S.A. w Józefowie, Przedsiębiorstwo Przemysłu Spirytusowego "Polmos" w Warszawie. Spotkaniu przewodniczył Janusz Palikot Prezes Związku. Uczestnikiem spotkania był również Henryk Tomasik Wiceprzewodniczący Krajowej Rady Przetwórstwa Spirytusu.

Na spotkaniu ustalono zakres postulatów, które będą zgłaszane w toku prac legislacyjnych. Zarówno przedstawiciele Związku jak i Krajowej Rady Przetwórstwa Spirytusu uznali za zasadne wspólne występowanie z postulatami dotyczącymi branży. Zobowiązali się również wzajemnie do wymiany informacji oraz wspierania w działaniach legislacyjnych. Ustalono, iż konieczne będzie opracowanie argumentacji ekonomicznej szczególności w zakresie postulowanej przez Związek stawki na alkohol etylowy.

Związek (Konfederacja) przyjął następujące postulaty wobec rządowego projektu ustawy o podatku akcyzowym:

1) Wysokość stawki akcyzy na wyroby alkoholowe

Pierwszy zasadniczy postulat dotyczy sposobu określania wysokości stawki akcyzy na wyroby alkoholowe.. Ustawa z jednej strony przewiduje maksymalne stawki akcyzy, z drugiej zaś minister właściwy do spraw finansów publicznych może w drodze rozporządzenia obniżać stawki akcyzy, a także określać warunki ich stosowania. Zaproponowany mechanizm w połączeniu z określeniem maksymalnych stawek w ustawie na wysokim poziomie powoduje, że Minister wykonując swoją delegację ustawową nie tyle będzie obniżał stawki akcyzy ale de facto będzie je ustalał. Dlatego też zdaniem Konfederacji zaproponowany przepis stanowi w stosunku do art. 217 Konstytucji swoiste fraus legis (obejście prawa). Ponadto w konsekwencji przyjęcia takiego zapisu, Minister będzie mógł wpływać na zyskowność produkcji poszczególnych wyrobów. Zdaniem Konfederacji zmiana projektu ustawy powinna zmierzać do wprowadzenia stawki akcyzy na alkohole na poziomie minimum unijnego (550 EURO/hektolitr). Ewentualnie gdyby takie stanowisko nie zostało zaakceptowane proponuje się wprowadzeni ustawowej stawki na poziomie 3100 zł./hektolitr. Zapewni to zbyt oraz opłacalność produkcji wyrobów alkoholowych. W innym przypadku system obciążeń podatkiem akcyzowym będzie zachęcał do wzrostu opłacalności nielegalnego obrotu wyrobami alkoholowymi z zagranicy (a także legalnego przywozu przygranicznego na potrzeby osobiste), ze względu na fakt, iż większość krajów ościennych ma niższe stawki akcyzy.

Ponadto wprowadzenie stawki w ustawie na akceptowalnym poziomie - uchyla zarzut o niekonstytucyjności zapisu dotyczącym prawa do obniżania stawki przez Ministra Finansów.

2) Składy podatkowe

Kolejny postulat dotyczy przepisów projektu ustawy regulujących kwestie składów podatkowych. Zmiany przepisów ustawy powinny oscylować w kierunku dostosowania art. 29 do regulacji zawartych w przepisach prawa wspólnotowego, ze szczególnym uwzględnieniem postanowień Dyrektywy Rady UE nr 92/12/EWG z dnia 25 lutego 1992 r. w sprawie ogólnych ustaleń dotyczących wyrobów objętych podatkiem akcyzowym, ich przechowywania, przemieszczania oraz kontrolowania.

Zgodnie z powyższym procedura zawieszenia poboru akcyzy przy wykorzystaniu składów podatkowych zezwala na:

• produkcję oraz przetwarzanie wyrobów akcyzowych,
• przechowywanie i magazynowanie wyrobów akcyzowych,
• przemieszczanie towarów akcyzowych pomiędzy składami podatkowymi w ramach jednego państwa lub też pomiędzy państwami członkowskimi.

Tak szerokie zdefiniowanie instytucji składu podatkowego zezwala na jego wszechstronne wykorzystanie nie tylko przez producentów wyrobów akcyzowych lecz również przez dystrybutorów nabywających wyroby akcyzowe od wielu producentów. Rozszerzenie kręgu podmiotów mogących prowadzić składy również na dystrybutorów (zgodnie z prawem unijnym) będzie korzystne dla całej branży.

3) Zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego

Konfederacja postuluje również złagodzenie warunków zwolnienia podmiotu prowadzącego skład podatkowy z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego.

Zastrzeżenie Konfederacji budzi treść art. 42 ust. 2 pkt 3, który jest nazbyt ogólny oraz ocenny. PKPP proponuje w tym zakresie zmiany pkt 3, polegające na doprecyzowaniu przepisu, iż warunkiem zwolnienia podmiotu prowadzącego skład podatkowy z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego jest nie zaleganie w podatkach oraz innych daninach publicznych.

W art. 42 ust 2 pkt 4 Konfederacja proponuje wykreślenie słowa "istotny" lub wprowadzenie krótszego, rocznego terminu, w ciągu którego podmioty wnioskujące o zwolnienie z obowiązku złożenia zabezpieczenia akcyzowego nie naruszyły przepisów prawa celnego lub przepisów podatkowych.

4) Zabezpieczenie akcyzowe  

Zdaniem Konfederacji konieczne są zmiany art. 43 projektu ustawy, wskazując, aby w samej ustawie określono kwestie związane z wysokością zabezpieczenia akcyzowego dotyczące sposobu jego ustalania. Zdaniem PKPP wysokość zabezpieczenia akcyzowego powinna być wyliczana na podstawie wpłat dziennych określanych co tydzień, czyli zabezpieczenie winno odpowiadać jednodniowej, potencjalnej wpłacie obliczanej na podstawie średniej z całego tygodnia.

Kolejnym problemem wyłaniającym się z zagadnień związanych z problematyką zabezpieczeń akcyzowych jest ich forma. Konfederacja wskazuje na konieczność modyfikacji art. 45 ust. 2 poprzez rozszerzenie formy zabezpieczenia akcyzowego w ramach depozytu o lokatę z cesją na rzecz urzędu celnego.

5) Przepisy przejściowe

Konfederacja postuluje, aby podmioty - producenci wyrobów alkoholowych posiadający na dzień 31.12.2003 r. zezwolenia na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych zgodnie z art. 21 ustawy z dnia 13 września 2002 r. o napojach spirytusowych (Dz. U. Nr 166, poz. 1362) mogli prowadzić składy podatkowe  na podstawie złożonego wniosku w trybie art. 30 ustawy, bez konieczności oczekiwania na otrzymanie zezwolenia. Dopiero odmowa wydania zezwolenia skutkowałaby niemożnością prowadzenia składu podatkowego.