Ważne dyskusje w Obserwatorium Rynku Pracy przy EKES

2021-07-22

Od nowego mandatu Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (EKES) przewodniczę Obserwatorium Rynku Pracy, które przynależy do Sekcji Rynku Pracy, Spraw Społecznych i Obywatelskich - pisze Lech Pilawski, Doradca Zarządu Konfederacji Lewiatan. Podczas majowego spotkania obserwatorium odbyło się wysłuchanie na temat sektorów o niskich płacach: gastronomii, hoteli, turystyki, usług socjalnych, sprzątania, kultury, handlu. To była dobra debata i dyskusja - dodaje Lech Pilawski.

Wnioski płynące z debaty są jednak trudne ze względu na brak jasnych perspektyw, kryzys wywołany pandemią, brak jasności co do krajowych planów naprawy i ich uruchomienia.

W czasie spotkania podkreślono znaczenie kwestii takich jak:

• gwarancje zatrudnienia,
• zabezpieczenia społeczne,
• ochrona zdrowia,
• stałe podnoszenie kwalifikacji takich pracowników,
• profesjonalizacja,
• regulacja krajowych przepisów prawa pracy,
• wsparcie publicznego dla zatrudniania osób wspierających seniorów, osoby niepełnosprawne, rodziny zagrożone przemocą, rodziny dysfunkcyjne, osoby chore i samotne.

Mamy dobre praktyki w UE - musimy je rozpowszechniać. Musimy również wykorzystać doświadczenia pandemii, nowe możliwości usług online i cyfrowe systemy wsparcia.

W czasie spotkania zaprezentowano też dobre przykłady nowych rozwiązań, które powstały w czasie pandemii, jak choćby nowy rynek produktów czy usług z dziedziny kultury, które przeniosły się do sfery online.

Niepokojące jest jednak to, że covid i jego skutki pokazały, jak istotne są gwarancje socjalne dla wszystkich zatrudnionych, bez względu na charakter zatrudnienia. Wszystkie wymienione sektory są dotknięte albo nielegalnym, albo szarym zatrudnieniem, co w sytuacji kryzysu prowadzi do społecznej katastrofy. Systemy opieki zdrowotnej i ubezpieczeń społecznych muszą przygotować nowe rozwiązania.

Plan na wrzesień - dyskusja o układach i negocjacjach zbiorowych

Kolejne posiedzenie Obserwatorium Rynku Pracy odbędzie się 6 września. Zaplanowano wtedy wysłuchanie publiczne, dotyczące tym razem stosowania układów i negocjacji zbiorowych w krajach UE o niskim uzwiązkowieniu. Chodzi przede wszystkim o nowe kraje członkowskie.

To ważna kwestia, ponieważ w projektach opinii EKES dotyczących różnych kwestii (od opinii dot. europejskiej strategii na rzecz wzmacniania demokracji, przez opinię dotyczącą zamówień publicznych w gospodarce obiegu zamkniętego do opinii o wdrażaniu Filara praw społecznych czy strategii walki z handlem ludźmi i pracą przymusową) pojawiły się propozycje zapisów, uzależniających dostęp firm do zamówień publicznych i funduszy europejskich od stosowania takich układów.

W trakcie tych debat i w efekcie zgłoszonych poprawek udało się znaleźć dobre kompromisy, które zapobiegną dyskryminacji państw członkowskich o niskim pokryciu rynku pracy układami zbiorowymi w dostępie do zamówień publicznych i funduszy europejskich. Od takich krajów wymagane będzie jednak stosowanie odpowiednich klauzul społecznych, które zapewnią uczciwą konkurencję i zlikwidują obawy o dumping społeczny.

Mam nadzieję, że wrześniowe wysłuchanie pozwoli zrozumieć zachodnim partnerom powody takiej sytuacji. W wysłuchaniu jednym ze spikerów będzie ekspert Konfederacji Lewiatan, prof. Jacek Męcina!

Szersza perspektywa w EKES

Nowością w pracy EKES jest podjęcie ścisłej współpracy i pewnej koordynacji działań wszystkich trzech obserwatoriów: rynku pracy, jednolitego rynku i cyfryzacji oraz zrównoważonego rozwoju. To uwolni dodatkowe synergie i zmieni perspektywę z silosowej na horyzontalną.

Wszystkie trzy perspektywy od siebie zależą i na siebie wpływają. Zaczynamy od prostych rozwiązań jak wzajemne zapraszanie członków obserwatoriów na swoje posiedzenia, a w końcu wspólnej, październikowej konferencji w ramach projektu KE „Future of Europe", która oceni na ile Krajowe Programy Odbudowy wpisują się w cele zrównoważonego rozwoju.

We wrześniu, Obserwatorium Rynku Pracy wróci do raportu informacyjnego o postępach realizacji strategii uczenia się przez całe życie, istotnej dla rynku pracy. Projekt badawczy został przerwany przez pandemię. Przed nami wizyty studyjne w 5 krajach i badanie ankietowe w kolejnych 6 krajach. Raportu oczekujemy wiosną 2022 r.

Kalendarium Obserwatorium Rynku Pracy EKES:

Lech Pilawski, Doradca Zarządu Konfederacji Lewiatan, członek EKES, przewodniczący Obserwatorium Rynku Pracy EKES
e-mail: lpilawski@konfederacjalewiatan.pl