Test dla polityków kandydujących w wyborach
2007-10-20
Wiedząc, że politycy unikają zajmowania jednoznacznych stanowisk, PKPP Lewiatan proponuje wyborcom i mediom zestaw pytań, które warto zadawać kandydatom na posłów, aby zbadać ich stosunek do najważniejszych wyzwań polskiej gospodarki. Pytani powinni odpowiadać jednoznacznie „tak” lub „nie”. Im większa liczba odpowiedzi pozytywnych, tym bardziej promodernizacyjny stosunek do gospodarki ma kandydat. PKPP Lewiatan zada te pytania głównym partiom politycznym uczestniczącym w wyborach '2007.
1. Zmniejszenie relacji wydatków publicznych do PKB.
Nasz komentarz: Bezwzględne zmniejszenie wydatków publicznych należy uznać za nieprawdopodobne, ale możliwe jest wyhamowanie ich wzrostu, tak aby wzrastały wyraźnie wolniej niż wzrasta PKB. Jest to niezbędne, aby umożliwić obniżenie podatków, przede wszystkim obciążających pracę.
2. Znaczące obniżenie podatków i składek obciążających koszt pracy.
Nasz komentarz: W wyniku ożywienia gospodarczego i nasilenia emigracji zarobkowej wzrost płac wyprzedza wzrost wydajności pracy. Jeżeli chcemy ograniczyć emigrację zarobkową i jednocześnie pomóc polskim przedsiębiorcom utrzymać konkurencyjność, musimy obniżyć niezależne od pracodawców pozapłacowe koszty pracy.
3. Ograniczenie przywilejów korzystania z wczesnych emerytur i uzależnienie wysokości emerytury od wysokości wkładu do funduszu emerytalnego.
Nasz komentarz: Jest to niezbędne, aby umożliwić obniżenie podatków i składek obciążających koszt pracy i powstrzymać dezaktywizację osób w wieku produkcyjnym. Mamy najmłodszych w Europie emerytów, a ich utrzymanie kosztuje podatników 20 miliardów złotych rocznie. Jednocześnie mamy najniższy wskaźnik zatrudnienia. Społeczeństwo, w którym tylko połowa osób w wieku produkcyjnym pracuje, nie może szybko się rozwijać i bogacić.
4. Zwiększenie udziału rolników w finansowaniu własnych emerytur i rent.
Nasz komentarz: Dotacje do KRUS przekraczają 15 miliardów złotych rocznie, a rolnicy finansują zaledwie 1/10 część swoich emerytur, płacąc składki emerytalne i rentowe wielokrotnie niższe niż osoby prowadzące działalność gospodarczą pozarolniczą. Biedni rzemieślnicy dofinansowują często bogatszych od nich rolników.
5. Objęcie działalności rolniczej podatkiem dochodowym.
Nasz komentarz: Zwolnienie rolników z podatku dochodowego oznacza jednocześnie zwolnienie ich ze składek na ochronę zdrowia. Propozycja, aby środki Funduszu Pracy przekazać Narodowemu Funduszowi Zdrowia oznacza, że osoby pracujące poza rolnictwem będą finansować leczenie rolników. Jednocześnie zabraknie pieniędzy na finansowanie pośrednictwa pracy i szkolenia bezrobotnych. Z drugiej strony, rolnicy nie płacąc podatku dochodowego nie mogą korzystać z ulgi na dzieci, a to oznacza, że nie obejmuje ich polityka demograficzna i prorodzinna.
6. Zachowanie swobody samozatrudnienia.
Nasz komentarz: Polska gospodarka nie dysponuje znacznymi zasobami kapitału i zaawansowanymi technologiami i dla zachowania konkurencyjności musi te braki zrównoważyć elastycznością. Administracyjne ograniczanie samozatrudnienia zmniejsza elastyczność gospodarki i hamuje wzrost. Tym bardziej, że największy potencjał wzrostu ma w naszym kraju sektor usług, który jednak bez samozatrudnienia nie jest w stanie się rozwijać. Najlepszą metodą ograniczenia zjawiska pozornego samozatrudnienia nie są administracyjne regulacje, lecz obniżanie pozapłacowych kosztów pracy.
7. Dokończenie prywatyzacji, w tym sektora paliwowego (węgiel, ropa, gaz), energetycznego i finansowego (PKO BP, PZU).
Nasz komentarz: Zasoby kapitałowe i ludzkie państwowych przedsiębiorstw nie są w pełni wykorzystywane, ponieważ urzędnicy i politycy nimi zarządzający, wybierani z klucza partyjnego, nazbyt często kierują się względami politycznymi a nie ekonomicznymi, wybierają błędne strategie rozwoju, dokonują nietrafionych inwestycji, a za ich nieudolność płacimy my: jako podatnicy finansując jawne i ukryte dotacje oraz jako konsumenci płacący zawyżone ceny narzucane przez przedsiębiorstwa o dominującej, dzięki własności państwa, pozycji na rynku.
8. Wejście do strefy euro przed 2012 rokiem.
Nasz komentarz: To pozwoli wyeliminować ryzyko kursu walutowego i tym samym obniżyć ryzyko i koszty prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju, przyczyni się do napływu inwestycji zagranicznych i poprawienia sytuacji naszych eksporterów.
9. Rozpatrywanie przez Sejm i Senat tylko tych projektów ustaw, które zawierają wyczerpujące oceny finansowych skutków regulacji dla finansów publicznych i przedsiębiorstw.
Nasz komentarz: Formalnie istnieje obowiązek dołączenia do projektu ustawy oceny skutków jej wdrożenia, ale nie jest przestrzegany i nagminnie przyjmowane są ustawy szkodzące polskiej gospodarce i hamujące wzrost dochodów i zamożności pracujących Polaków.
10. Uzależnienie pomocy społecznej od aktywności w zakresie nauki i pracy.
Nasz komentarz: Znacząca część zarejestrowanych bezrobotnych oraz osób korzystających z pomocy społecznej odmawia uczestnictwa w szkoleniach i podjęcia pracy. To ogranicza wielkość pomocy, jaką otrzymują osoby rzeczywiście na nią zasługujące, prowadzi do demoralizacji i zjawiska dziedziczenia bierności i biedy, ogranicza możliwość znalezienia pracowników nawet w regionach wysokiego bezrobocia, hamuje wzrost gospodarczy, obciąża pracujących wyższymi podatkami.
11. Rozwój partnerstwa publiczno-prywatnego przy realizacji usług publicznych.
Nasz komentarz: Doświadczenia innych państw wykazały, że wykorzystanie długoterminowej współpracy instytucji państwowych i samorządowych z prywatnymi przedsiębiorstwami pozwala obniżyć koszty i podnieść jakość usług publicznych. Formalnie partnerstwo publiczno-prywatne jest w naszym kraju dopuszczalne, ale nie jest stosowane ze względu na zbyt skomplikowane procedury i prezentowaną przez rząd nieufność wobec przedsiębiorców.
12. Zniesienie obowiązku uzyskania zezwolenia na prowadzenie sklepu o powierzchni sprzedaży przekraczającej 400 m kw.
Nasz komentarz: Zasady lokalizacji sklepów, tak samo jak wszystkich innych budynków, powinny być określone w ustawie o planowaniu przestrzennym i gminnych planach zagospodarowania. Wprowadzenie dodatkowych zezwoleń, przyznawanych w oparciu o niesprecyzowane kryteria, utrudnia i podnosi koszty budowy i prowadzenia obiektów handlowo-usługowych, tworzy zachętę do korupcji. Ograniczenie inwestycji hamuje tempo modernizacji i rozwoju handlu i usług, a tym samym całej gospodarki. Zapłacą za to przede wszystkim konsumenci: budowa i prowadzenie kilku małych sklepów jest kosztowniejsze niż jednego dużego i znajduje to odzwierciedlenie w cenach.
13. Zachowanie ustawowej płacy minimalnej na poziomie nieprzekraczającym 40% średniej płacy.
Nasz komentarz: Doświadczenie innych państw uczy, że nadmierne podnoszenie płacy minimalnej prowadzi do redukcji zatrudnienia osób o najniższych kwalifikacjach i niskiej kulturze pracy, szczególnie w biednych regionach. Pracodawcy nie mogą płacić więcej niż mogą otrzymać na rynku za owoce pracy. Zamiast podnosić ustawową płacę minimalną, powinniśmy obniżyć podatki i składki od najniższych wynagrodzeń oraz ułatwić i zwiększać motywację do podnoszenie kwalifikacji.
14. Ograniczenie sektorowej pomocy publicznej i pozostawienie jedynie pomocy horyzontalnej służącej modernizacji gospodarki.
Nasz komentarz: W okresie przechodzenia od gospodarki centralnie sterowanej do rynkowej w latach 90. pomoc publiczna mająca na celu restrukturyzację zacofanych sektorów była uzasadniona. Po 17 latach transformacji wspieranie nierentownych sektorów jest marnotrawstwem, ogranicza bowiem możliwości inwestycji w sektorach bardziej efektywnych i w efekcie hamuje rozwój całej gospodarki. Uzasadniona może być jedynie pomoc adresowana do przedsiębiorstw podejmujących wyjątkowe działania i inwestycje innowacyjne, w szczególności badawczo-rozwojowe, przyspieszające modernizację całej gospodarki.
Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan
Warszawa, 20 września 2007 r.
