Opinia SITA - założenia do projektu rozporządzenia ws. szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów

SITA Polska Sp. z o.o. jako podmiot funkcjonujący od wielu lat na rynku gospodarki odpadami komunalnymi, po zapoznaniu się z „Założeniami do projektu rozporządzenia w sprawie szczegółowego sposobu selektywnego zbierania wybranych frakcji odpadów oraz kiedy wymóg selektywnego zbierania uznaje się za spełniony" oraz mając na uwadze fakt, że przedmiotowe rozporządzenie ma umożliwić m.in. realizację obowiązków w zakresie osiągania poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami odpadów komunalnych oraz ograniczenia masy odpadów komunalnych przekazanych do składowania, poniżej przedstawia swoje uwagi.

Uwagi ogólne:

Obecnie funkcjonujące w wielu gminach systemy gospodarki odpadami komunalnymi nie umożliwiają osiągnięcia przez poszczególne gminy wyznaczonych poziomów recyklingu.

  1. Założenia do projektu rozporządzenia jednoznacznie wskazują, że zastosowanie systemu dwupojemnikowego nie może być uznane za wypełnienie przez gminę obowiązku w zakresie organizacji selektywnego sposób zbiórki odpadów komunalnych. SITA Polska przychyla się do tego stanowiska.

Ze swojej strony zwracamy uwagę, że:

a.    w systemie dwupojemnikowym frakcja szklana znajduje się wśród dużej ilości innych frakcji uniemożliwiając, także z powodów technicznych, prawidłowe prowadzenie procesu sortowania,

b.    system dwupojemnikowy nie daje możliwości uzyskania oczekiwanych poziomów recyklingu.

  1. Zobowiązanie gmin do wprowadzenia w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy zapisów o obowiązku wydzielenia z ogólnej masy odpadów określonych frakcji nie jest w naszej ocenie wystarczający do uznania wypełnienia przez gminę ww. obowiązku. Naszym zdaniem oprócz zapisów o selektywnej zbiórce odpadów Rozporządzenie powinno zastrzec, iż warunkiem wypełnienia tego obowiązku jest zorganizowanie przez gminę systemu odbioru selektywnych odpadów (np. poprzez stworzenie punktów odbioru dla selektywnie zbieranych odpadów).
  1. Modele selektywnego zbierania odpadów u źródła w naszej ocenie powinny opierać się na racjonalnej ocenie możliwości organizacji selektywnej zbiórki w danej gminie oraz brać pod uwagę koszty funkcjonowania takiego systemu, które ostatecznie poniosą mieszkańcy (im więcej frakcji tym wyższe koszty systemu). Poniżej nasze uwagi do poszczególnych proponowanych modeli:

a)    I Model - jak rozumiemy model ten uzupełnia frakcja powstała po wydzieleniu frakcji: papieru, metalu, tworzyw sztucznych, szkła tj. frakcja zmieszanych odpadów komunalnych (w tym kuchennych odpadów biodegradowalnych). W naszej ocenie model ten spowoduje istotny wzrost kosztów systemu (opłaty ponoszonej przez mieszkańców) m.in. z uwagi na zwielokrotnienie tras przejazdu i ilości odbiorów z punktów odbiorów odpadów komunalnych,

b)     II Model - jak rozumiemy model ten uzupełnia frakcja powstała po wydzieleniu frakcji: papieru, metalu, tworzyw sztucznych, szkła i roślinnych odpadów ulęgających biodegradacji tj. frakcja zmieszanych odpadów komunalnych. W przypadku wydzielenia frakcja roślinnych odpadów ulegających biodegradacji, w naszej ocenie, powinna ona być odbierana sezonowo z punktów przynależnych do większej ilości nieruchomości. Podobnie jak w przypadku I Modelu, II Model również spowoduje istotny wzrost kosztów systemu,

c)    III Model - jak rozumiemy model ten uzupełnia frakcja powstała po wydzieleniu wskazanych frakcji tj. frakcji zmieszanych odpadów komunalnych. W przypadku wydzielenia frakcja roślinnych odpadów ulegających biodegradacji oraz popiołu z gospodarstwa domowych, w naszej ocenie, powinny być one odbierane sezonowo z punktów przynależnych do większej ilości nieruchomości. Podobnie jak w przypadku I Modelu i II Model, model ten również spowoduje istotny wzrost kosztów systemu,

W naszej ocenie najlepszym rozwiązaniem modelowym jest model uwzględniający 3 podstawowe frakcję zbierane „u źródła": 1) szkło, 2) zmieszane odpady opakowaniowe 3) zmieszane odpady komunalne. Model ten powinien być uzupełniony o sieć punktów selektywnej zbiórki  odpadów komunalnych selektywnie zbieranych (PSZOK) i sieć tzw. gniazd przeznaczonych do zbiórki następujących odrębnych frakcji: tworzywa sztuczne, papier, szkło.  W naszej ocenie ten model nie nakłada na mieszkańców nierealnych do wykonania obowiązków, jednocześnie jest optymalny kosztowo dla mieszkańców. Ponadto model powinien zakładać, że zmieszane odpady opakowaniowe będą kierowane do instalacji sortowni (a nie do MBP), które zapewnią osiągnięcie dużo wyższych poziomów recyklingu niż instalacje MBP.

  1. Wprowadzenie rozwiązania, iż właściciel nieruchomości wypełnienia swój obowiązek selektywnego zbierania odpadów komunalnych jeśli osiąga proporcje co najmniej  50% odpadów selektywnie zebranych w stosunku do całkowitej masy wytworzonych odpadów może okazać się rozwiązaniem teoretycznym z uwagi na brak możliwości dokonania oceny konkretnego przypadku.