Uwagi do ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów

0000-00-00

Pan

Wiesław Jasiński

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów

 

 

Szanowny Panie Ministrze,

 

w związku z zamieszczeniem na stronie internetowej Rządowego Centrum Legislacji projektu z dnia
9 listopada 2016 r. ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz projektu
z dnia 4 listopada 2016 r. rozporządzenia Rozwoju i Finansów w sprawie przewozu towarów, który nie podlega systemowi monitorowania, przekazuję uwagi Konfederacji Lewiatan.

Jednocześnie wyrażam zaniepokojenie nieprzekazaniem opiniowanych projektów do konsultacji społecznych zgodnie z ustawą o organizacjach pracodawców oraz ustawą o Radzie Dialogu Społecznego.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o organizacjach pracodawców, organizacja pracodawców, jaką jest Konfederacja Lewiatan, reprezentatywna w rozumieniu ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego, ma prawo opiniowania założeń i projektów aktów prawnych w zakresie praw i interesów związków pracodawców. Z kolei, zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o organizacjach pracodawców, organy władzy obowiązane są zapewnić organizacjom pracodawców wykonywanie uprawnień na równych prawach ze związkami zawodowymi. Zgodnie zaś
z art. 19 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, termin przedstawienia opinii powinien być nie krótszy niż 30 dni od dnia skierowania przez organ władzy projektu do zaopiniowania.

 

 

 

 

Z poważaniem,

 

 

Henryka Bochniarz

Prezydent Konfederacji Lewiatan

Przewodnicząca Rady Dialogu Społecznego

 

 

 

Uwagi Konfederacji Lewiatan do projektu z dnia 9 listopada 2016 r. ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów oraz do projektu z dnia 4 listopada 2016 r. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie przewozu towarów, który nie podlega systemowi monitorowania.

 

Konfederacja Lewiatan rozumie potrzebę uszczelnienia systemu podatkowego oraz wprowadzenie narządzi pozwalających skutecznie zwalczać nieprawidłowości, jednak pragnie zwrócić uwagę, że wprowadzane zmiany powinny w możliwie najmniejszym stopniu obciążeń tych przedsiębiorców, którzy rzetelnie wywiązują się ze swoich obowiązków podatkowych. W naszej ocenie istotne jest, aby branże, które nie generują zagrożenia dla dochodów budżetu państwa nie musiały ponosić kosztów nowych regulacji.

 

Uwagi ogólne:

1.       Przewidziane w projekcie ustawy vacatio legis jest zbyt krótkie, w naszej ocenie ustawa powinna wchodzić w życie najwcześniej od 1 stycznia 2018 r.

2.       W przepisach brakuje definicji „podmiotu kierującego środkiem transportu”.

3.       Część obowiązków nałożonych na kierujących pojazdami nie może zostać wykonana przez kierowcę bez nadmiernych trudności (przesłanie zgłoszenia lub jego aktualizacji w trasie), a mimo to nakładane sankcje (kary pieniężne) w żaden sposób nie uwzględniają stopnia wiedzy czy przyczynienia się kierowców do naruszeń.

4.       W przepisach brak jest wskazania kto, i w którym momencie ma obowiązek zainstalować lokalizator. Wprowadzenie takiego obowiązku formalnie wobec wszystkich użytkowników pojazdów, jeżeli przemieszczają nimi towary, prowadzi do powstania wątpliwości w tym zakresie.

5.       Katalog przewozów towarów objętych systemem monitorowania powinien zostać wskazany
w ustawie. Jedynie jego doprecyzowanie może się znaleźć w akcie niższego rzędu.

6.       Zawarty w rozporządzeniu katalog jest niejasny i został sformułowany poprzez zaprzeczenia (wyjątki) i odniesienia do wyłączeń. Powinien zostać sformułowany w formie pozytywnej – „systemowi monitoringu podlega: …”

7.       Zamiast wprowadzać instytucję decyzji uproszczonej należałoby rozważyć nakładanie na kar na kierujących środkami transportu w drodze mandatów.

8.       Wprowadzenie szczególnego rodzaju decyzji administracyjnej w ustawie, która nie jest ustawą systemową tak jak k.p.a lub Ordynacja podatkowa należy ocenić negatywnie ze względu na problem z umiejscowieniem tego rodzaju decyzji w systemie prawa administracyjnego i zasadności wprowadzania nowego rodzaju decyzji na potrzeby konkretnej ustawy.

9.       Przepisy projektowanej ustawy nie uwzględniają, iż środek transportu znajdujący się w posiadaniu kierującego może nie należeć do niego lub jego pracodawcy. Zastosowanie określonej w przepisach o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, egzekucji z ruchomości wobec środka transportu znajdującego się w posiadaniu kierującego pojazdem należy ocenić negatywnie.

 

Uwagi szczegółowe:

Propozycja Konfederacji Lewiatan rozszerzenia katalogu wyłączeń wskazanych w projekcie z dnia
4 listopada 2016 r. rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów w sprawie przewozu towarów, który nie podlega systemowi monitorowania:

1)      wyłączenie z obowiązku monitorowania przewozu olejów roślinnych zużywanych w przemyśle kosmetycznym, poprzez dodanie w § 1 pkt. 5 a) zapisu „zużywanych w celach innych, niż produkcja wyrobów i usługi objęte pozycjami 20.41 i 20.42”:

 

a)      Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług, z wyjątkiem towarów objętych: pozycjami od 10.41.21 do 10.41.60 zużywanych w celach innych, niż produkcja wyrobów i usługi objęte pozycjami 20.41 i 20.42, pozycją 10.42.10, pozycją 10.62.14, pozycjami od 19.20.21 do 19.20.29, pozycją 20.14.22, pozycją 20.14.23, pozycją 20.14.33, pozycją 20.14.34, pozycją 20.14.73, pozycją 20.14.74 nieoznaczonych znakami akcyzy, pozycją 20.14.75, pozycją 20.30.22, pozycją 20.59.41, pozycją 20.59.42, pozycją 20.59.43 zawierających alkohol etylowy, pozycją 20.59.57, pozycją 20.59.58, pozycją 38.12.25,

 

2)      wyłączenie z obowiązku monitorowania przewozu alkoholu skażonego częściowo przeznaczonego do produkcji produktów kosmetycznych poprzez dodanie § 1 pkt 6) alkoholu częściowo skażonego środkiem skażającym, o którym mowa w art. 32 ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku akcyzowym, wykorzystywanym do produkcji wyrobów:

 

a)      klasyfikowanych do podklas PKD 20.41.Z, 20.42.Z, 20.53.Z wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD 2007), która została wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. poz. 1885 oraz z 2009 r. poz. 489);

b)      produktów biobójczych, które zostały wpisane do Wykazu Produktów Biobójczych, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 9 października 2015 r. o produktach biobójczych (Dz. U. poz. 1926); lub których substancje czynne zostały wpisane do unijnego wykazu zatwierdzonych substancji czynnych, o którym mowa w art. 9 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) Nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania produktów biobójczych (Dz. Urz. UE L 167 27.6.2012, str. 1), i które nie będą sprzedawane na terytorium kraju;

c)       wyrobów medycznych, które zostały zgłoszone do Prezesa Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych zgodnie z art. 58 ust. 1 ustawy
z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 876 i 1918 oraz z 2016 r. poz. 542, 1228 i 1579) spełniają kryteria zawarte w definicji wyrobu medycznego, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych, i które nie będą sprzedawane na terytorium kraju;”;

 

3)      wyłączenie z obowiązku monitorowania przewozu alkoholu całkowicie skażonego przeznaczonego do produkcji produktów kosmetycznych (klasa 20.42), poprzez dodanie w § 2 pkt 1) zapisu
„z wyłączeniem wyrobów i usług należących do klasy 20.42 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług,”:

 

a)      alkoholu etylowego całkowicie skażonego wskazanymi przez dowolne państwo członkowskie Unii Europejskiej środkami dopuszczonymi do skażania alkoholu etylowego na podstawie rozporządzenia Komisji (WE) nr 3199/93 z dnia 22 listopada 1993 r. w sprawie wzajemnego uznawania procedur całkowitego skażenia alkoholu etylowego do celów zwolnienia z podatku akcyzowego (Dz. Urz. WE L 288 z 23.11.1993, str. 12, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 9, t. 1, str. 249, z późn. zm.), w tym zawartego w wyrobach nieprzeznaczonych do spożycia przez ludzi, z wyłączeniem wyrobów i usług należących do klasy 20.42 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, jeżeli jego ilość w przesyłce przekracza 500 litrów;

 

Uzasadnienie:

Konfederacja Lewiatan zwraca uwagę, że projektowana regulacja obejmie obowiązkiem szereg podmiotów m.in. sektora kosmetycznego mimo, że sektor ten nigdy nie był źródłem nadużyć w obszarze podatku akcyzowego. Z dostępnych raportów o nadużyciach w zakresie akcyzy[1] wynika jednoznacznie, że sektor kosmetyczny nie jest źródłem nadużyć w zakresie akcyzy. Potwierdza to również stanowisko Ministerstwa Finansów[2]. Dlatego wprowadzenie wyłączeń w monitorowaniu przewozu wyrobów akcyzowych dla sektora kosmetycznego jest uzasadnione.

Uzasadnienie do punktu 1) (oleje roślinne wykorzystywane w sektorze kosmetycznym)

Objęte obowiązkiem monitorowania przewozu zostały oleje roślinne (objęte klasyfikacją PKWiU, pozycje od 10.41.21 do 10.41.60 lub Nomenklaturą Scaloną, pozycje od 1507 do 1517), które są szeroko wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym. Większość konsultowanych podmiotów zadeklarowała niższe ilości olejów kupowane jednorazowo, niż wskazane w rozporządzeniu. Z tego punktu widzenia ustalenie progów ilościowych jest uzasadnione.

Jednak niektórzy producenci kosmetyków dokonują zakupu olejów roślinnych (klasyfikowanych do kodów CN od 1507 do 1517) poza terytorium kraju. Surowce te wykorzystywane są następnie do wytwarzania produktów kosmetycznych. Jeżeli ww. surowce są podstawowymi surowcami wykorzystywanymi przez firmę, przewożone ilości przekraczają limit ilościowy przewidziany w projekcie (500 kg). Na przykład, firma produkująca mydła zakupuje rafinowany olej z ziaren palmowych oraz rafinowany olej kokosowy jednorazowo w ilościach nawet kilku ton i następnie wykorzystuje te surowce do produkcji mydeł. Taki producent kosmetyków zostanie objęty obowiązkiem monitorowania, mimo braku ryzyka w zakresie nadużyć. Dlatego transport olejów roślinnych wykorzystywanych do produkcji kosmetyków powinien być wyłączony z obowiązku monitorowania.

Uzasadnienie do punktu 2) (alkohol skażony częściowo)

W ocenie Konfederacji Lewiatan wątpliwości budzi zakres stosowania projektowanego rozporządzenia w odniesieniu do alkoholu skażonego częściowo. Zakres stosowania zawarty w projekcie jest szerszy, niż podany w uzasadnieniu. W uzasadnieniu (zarówno do projektu ustawy o systemie monitorowania drogowego przewozu towarów, jak i do rozporządzenia w sprawie przewozu towarów, który nie podlega systemowi monitorowania) zakres projektowanej regulacji został jasno wskazany: Jak wynika z projektu rozporządzenia wydanego na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 3 ust. 2 projektu ustawy, przedmiotem rejestracji i monitorowania objęte będą, m.in. paliwa silnikowe i pochodne, w tym biodiesel, dodatki do paliw, oleje smarowe, oleje roślinne, które mogą być wykorzystane jako dodatki do paliw silnikowych, odmrażacze na bazie alkoholu etylowego, rozcieńczalniki i rozpuszczalniki, alkohol etylowy całkowicie skażony i susz tytoniowy.

Zgodnie z projektem obowiązkiem monitorowania przewozu został objęty alkohol skażony częściowo[3] w tym wykorzystywany do produkcji produktów kosmetycznych, detergentów, produktów biobójczych i wyrobów medycznych. Pozycja określona kodem PKWiU 20.14.75 dotyczy „alkoholu etylowego skażonego i pozostałych skażonych wyrobów alkoholowych o dowolnej mocy”. Nie jest jednoznaczne, czy chodzi tu o alkohol skażony częściowo czy wyłącznie o alkohol całkowicie skażony, który jest wprost wymieniony w § 2 pkt. 1 projektu rozporządzenia. Niestety nomenklatura PKWiU nie przewiduje rozróżnienia na etanol skażony całkowicie i niecałkowicie, a tym samym wydzielenia etanolu całkowicie skażonego. Można więc rozumieć, że wbrew uzasadnieniu, również etanol częściowo skażony (który jest objęty zupełnie innymi przepisami), stosowany do produkcji jakichkolwiek produktów, będzie objęty procedurą monitorowania. Konfederacja Lewiatan zwróciła się do Ministerstwa Finansów (mail z dnia 16 listopada 2016) z prośbą o wyjaśnienie tych wątpliwości, jednak nie uzyskała stosownych odpowiedzi.

Z dotychczasowych prac Ministerstwa Finansów oraz z wcześniejszych zapowiedzi Ministerstwa Finansów wynika, że wprowadzenie restrykcji dotyczących etanolu częściowo skażonego,
w szczególności w sektorze kosmetycznym, detergentowym, produktów biobójczych i wyrobów medycznych nie było to celem ustawodawcy, ponieważ w tych sektorach nie występują nadużycia. Dlatego w ocenie Konfederacji Lewiatan alkohol skażony częściowo wykorzystywany do produkcji produktów kosmetycznych, detergentów, produktów biobójczych i wyrobów medycznych powinien zostać wyłączony z obowiązku monitorowania przewozu - zgodnie z powyższą propozycją.

Uzasadnienie do punktu 3) (alkohol całkowicie skażony)

Ministerstwo Finansów proponuje wprowadzenie obowiązku monitorowania przewozu produktów kosmetycznych w formie gotowej oraz w formie mas kosmetycznych przeznaczonych do paczkowania (konfekcjonowania), które zawierają etanol całkowicie skażony.

O ile z dostępnych ze strony Ministerstwa Finansów informacji wynika, że sam etanol całkowicie skażony bywa źródłem nadużyć (np. odzysku w celu sprzedaży i konsumpcji przez ludzi), to ani produkty kosmetyczne, ani masy kosmetyczne nie są przedmiotem takich nadużyć.

Z najnowszych danych ze strony przedsiębiorców sektora kosmetycznego wynika, że wobec zaostrzającej się od lat polityce w zakresie skażalników częściowych (coraz mniejsze portfolio dostępnych skażalników częściowych), niektórzy przedsiębiorcy sektora kosmetycznego wdrożyli użycie etanolu całkowicie skażonego w produktach kosmetycznych. Dlatego wyłączenia sektorowe powinny zostać wprowadzone także w obszarze monitorowania przewozu etanolu skażonego całkowicie zawartego w gotowych produktach kosmetycznych oraz masach kosmetycznych przeznaczonych do konfekcjonowania. Specjalizacja przedsiębiorstw w zakresie podwykonawstwa powoduje, że wiele firm kosmetycznych transportuje masy kosmetyczne między miejscem ich wytwarzania, a miejscem konfekcjonowania (paczkowania). Niejednokrotnie są to masy kosmetyczne zawierające w składzie alkohol całkowicie skażony. Wydzielenie alkoholu z gotowej masy kosmetycznej zawierającej od kilku do kilkunastu (niekiedy nawet kilkudziesięciu) składników jest praktycznie niemożliwe i całkowicie nieopłacalne. Z uwagi na to, objęcie monitorowaniem transportu mas kosmetycznych i kosmetyków - produktów gotowych i jednocześnie obciążenie producentów kosmetyków obowiązkami wynikającymi z ustawy, wydaje się niezasadne.

 

Konfederacja Lewiatan

KL/493/241/PP/2016