Sprawy społeczne: wykwalifikowani pracownicy i wydłużenie wieku emerytalnego to priorytety
2021-11-25
Przedsiębiorcy ankietowani przez biuro Lewiatana w Brukseli w większości potrafili wskazać przynajmniej jedną inicjatywę, która jest podejmowana na poziomie UE. Największą rozpoznawalnością cechują się inicjatywy o charakterze społecznym, a zatem przede wszystkim Europejski Filar Praw Socjalnych oraz dyrektywa o płacy minimalnej i inicjatywy dotyczące prawa do bycia off-line.
Wśród innych inicjatyw, ankietowani wymieniali również Krajowy Plan Odbudowy, wspólny zakup szczepionek (ankieta była przeprowadzona w czerwcu) czy Europejski Zielony Ład. Pojawiały się także pojedyncze odpowiedzi wskazujące na zainteresowanie działaniami na poziomie UE, które mają wymiar branżowy (wspólne przepisy rynku spożywczego, unormowanie rozliczeń międzyoperatorskich w zakresie jednolitej stawki).
Ocena wpływu inicjatyw w zakresie spraw społecznych na poziomie Unii Europejskiej podzieliła respondentów (m.in. plan działań na rzecz Europejskiego Filara Praw Socjalnych, projekt dyrektywy ws. płacy minimalnej, przewidywalnych wynagrodzeń, prawo do bycia off-line). Pozytywną ocenę przedstawiło 32,4% ankietowanych. W ich ocenie przyczynią się one do poprawy standardów, również w naszym kraju. Jedocześnie 28,2% respondentów wskazało na konieczność poszukiwania kompromisu pomiędzy swobodą gospodarczą a koniecznością uwzględnienia kwestii społecznych. Można to wiązać z obawami odnośnie nieproporcjonalnego zwiększenia obciążeń po stronie przedsiębiorców. Zdaniem co piątej osoby, UE nie powinna tak mocno ingerować w prawa socjalne obowiązujące w krajach członkowskich, pozostawiając te kwestie legislacji krajowej. Widoczny rozkład odpowiedzi pokazuje zróżnicowanie postrzegania roli UE w kwestiach związanych z prawami socjalnymi.
Jednym z największych wyzwań dla przedsiębiorców jest dostęp do pracowników o adekwatnych do potrzeby rynku pracy kompetencjach. Pracodawcy oczekują działań skutkujących zwiększeniem liczby pracujących w krajach UE i lepszego dostosowania kompetencji pracowniczych. Co ciekawe, częściej jako źródło zwiększające zasoby pracy są wskazywane osoby, które obecnie, z uwagi na osiągnięcie wieku emerytalnego, rezygnują z aktywności zawodowej, czy osoby bierne zawodowo niż osoby bezrobotne. Wynika to z faktu, iż w Polsce, mimo pandemii Covid - 19, sytuacja na rynku pracy cechuje się niskim, a w niektórych regionach bardzo niskim bezrobociem, co niewątpliwie wpłynęło na doświadczenia ankietowanych w pozyskiwaniu pracowników z grona osób oficjalnie zarejestrowanych, jako bezrobotne. Warto zwrócić na to uwagę w kontekście kwalifikacji zawodowych - osoby, które uzyskują uprawnienia emerytalne częściej posiadają aktualne lub w miarę aktualne umiejętności adekwatne do wykonywanych zadań zawodowych, w przypadku zatrudnienia osoby z grona osób bezrobotnych (szczególnie jeśli okres pozostawania bez pracy był dłuższy niż 12 miesięcy) konieczne jest jej przeszkolenie oraz wsparcie w zakresie wejścia w środowisko pracy.
Wśród wyzwań na poziomie UE nie znalazło się wyzwanie polegające na objęciu większej liczby pracowników postanowieniami układów zbiorowych. Wydaje się, że brak poparcia dla tego typu działań wiąże się z dużymi obawami polskich pracodawców przed wzrostem oczekiwań pracowników i ograniczeniem na poziomie zakładu możliwości prowadzenia elastycznej polityki kadrowo-płacowej.
Monika Fedorczuk, Ekspertka Departamentu Pracy
mfedorczuk@konfederacjalewiatan.pl
