Istotne informacje gospodarcze z białoruskiego rynku

1.

A. Lukashenko - problemy białoruskiej gospodarki mogą zakończyć się w 2014 r.

  

Prezydent A. Lukashenko na spotkaniu z Prezesem Zarządu Sberbanku Rosji, G. Grefom, oznajmił, iż polepszyła się dynamika rozwoju białoruskiej gospodarki - nie ma już spadku produkcji, problemów ze zbytem towarów, wręcz odwrotnie, odnotowywany jest 2-3% wzrost produkcji w Białorusi i sprzedaż na rynkach alternatywnych, w stosunku do Rosji. Z tych względów (Komentarz WPHI: wątpliwa ta stabilizacja na rynkach międzynarodowych
dla białoruskich towarów
), można oczekiwać, że do końca roku sytuacja w gospodarce białoruskiej unormuje się.

 

„Rosneft" planuje realizację nowych projektów w Białorusi w branży naftowo-gazowej

  

Szef „Rosnefti", Igor Sechin oświadczył, że przedsiębiorstwo planuje realizację nowych projektów w Białorusi w branży naftowo-gazowej, zamierza dostarczać ropę
na dotychczasowym poziomie, jakkolwiek istnieją problemy w zakresie infrastruktury transportowej.

W ostatnim czasie pojawiają się informacje, że „Rosneft" może zostać wyłącznym dostawcą ropy do Białorusi, co I. Sechin skomentował zdaniem: „...firma prowadzi rozmowy o rozwoju biznesu w Białorusi".

„Rosneft" rozważa również wariant dostaw gazu do przedsiębiorstw białoruskiego koncernu „Belneftekhim", w szczególności do: „Grodno Azot". Trwają prace nad takimi projektami
w powołanych w tym celu grupach roboczych.

 

Standard & Poor's potwierdził ratingi kredytowe „Banku BelVEB" z prognozą pozytywną

  

Standard & Poor's potwierdził długoterminowy i krótkoterminowy rating białoruskiego „Banku BelVEB" (Belvneshekonombanku) w walutach zagranicznych i w BYR na poziomie „B-" i „C" odpowiednio, z prognozą pozytywną.

Ocena własnej zdolności kredytowej banku określona została na poziomie „b-".

 

Białoruś, zwiększyła import soków w okresie I-VII o 29%

  

Białoruś, pod względem wolumenu zwiększyła import soków w okresie I-VII o 29%
w porównaniu ze I-VII 2012 r., zaś pod względem wartości, o 10%, do kwoty 26,3 mln USD.

Podstawowymi dostawcami soków w I-VII 2013 r. byli: Rosja 12,1 tys. ton (wzrost o 45%
w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku), Izrael 3,2 tys. ton (spadek o 21%) i Ukraina - 4 tys. ton (wzrost o 63%).

W okresie I-VII b.r. dostawy z Polski zmalały pod względem ilościowym o 6%; z 95,3 ton w I-VII 2012 r. do 89,5 ton, natomiast w ujęciu wartościowym zmalały aż o 52,5% (z 370,5 tys. USD do 175,9 tys. USD. W I-VII 2012 r. Polska była 7-ym pod względem wartościowym dostawcą soków do RB, (11 m-ce ilościowo), w I-VII b.r. - 14-ym (14 m-ce ilościowo). Wyprzedziły nas Azerbejdżan, Hiszpania, Mołdawia, Litwa, Tajlandia, Węgry, Chiny.
Pod względem wolumenu w dostawach soków do Białorusi w I-VII b.r. w porównaniu
z analogicznym okresem ub. roku wyprzedziły Polskę: Litwa, Tajlandia i Chiny.

 

Kraj

I - VII 2012 г.

  

Ilość, ton

I - VII 2012 г. Wartość tys. USD

I - VII 2013 г.

  

Ilość, ton

I - VII 2013 г. Wartość tys. USD

2013 r./ 2012 r.,

  

% (ilość)

2013 r./ 2012 r.,

% (wartość)

Austria

8.0

18.0

10.4

28.0

131

156

Azerbejdżan

201.6

303.7

292.7

413.0

145

136

Argentyna

44.6

89.1

22.0

57.6

49

65

Brazylia

276.8

816.5

275.7

732.0

100

90

Węgry

131.1

168.9

174.1

212.5

133

126

Niemcy

161.8

386.8

699.6

1 772,80

 4,3 krotnie

4,6 krotnie

Izrael

4 001,70

8 387,70

3 158,20

6 246,90

79

74

Hiszpania

179.4

350.7

236.7

307.6

132

88

Włochy

453.5

1 075,30

179.6

559.7

40

52

Chiny

61.6

115.9

105.6

184.8

171

159

Łotwa

44.6

32.7

45.8

36.5

103

112

Litwa

64.5

135.7

141.5

267.7

2,2 krotnie

197

Mołdawia

356.6

201.0

408.3

274.0

115

136

Holandia

14.3

48.9

29.9

92.5

2,1 krotnie

189

Polska

95.3

370.5

89.5

175.9

94

47

Rosja

8 328,10

8 005,70

12 068,10

11 180,20

145

140

Tajlandia

83.5

182.3

135.9

264.9

163

145

Ukraina

2 423,30

2 689,80

3 946,90

3 388,60

163

126

Francja

17.9

38.5

29.6

79.4

165

2,1 krotnie

Ogółem

17 130,00

23 863,20

22 102,80

26 337,60

129

110

 

Kolejny wzrost cen detalicznych paliw w Białorusi o 8 %

  

Ceny detaliczne paliw wzrosły od 17 września o 8 %. Ostatnia miała miejsce 2 tygodnie temu, tj. 3 września.

Przykładowe ceny: benzyna „Normal 80 wzrosła do 0,88 USD/l (z 0,82), benzyna 92 - 0,91 USD/l (z 0,86), benzyna 95 - 1 USD/l (z 0,92); olej napędowy - 1,18 USD/l (z 1,09).

Podwyżka cen jest efektem wzrostu akcyzy na benzyny samochodowe.

Jest to 3-cia podwyżka cen benzyny w 2013 r., poprzednie nastąpiły w kwietniu - o 5% i wspomniana 3 września - o 5 %.

6.

A. Lukashenko polecił ubezpieczyć straty na wypadek unieważnienia, bojkotu lub przeniesienia „Mistrzostw Świata w hokeju w 2014 r."

  

Prezydent wydał ukaz dotyczący przeprowadzenia w Białorusi „Mistrzostw Świata w hokeju w 2014 r." Dyrektywy dotyczą m.in.

a) Białoruskie unitarne przedsiębiorstwo „Dyrekcja ds. przeprowadzenia MŚ w hokeju w 2014 r." powinna zawrzeć umowę ubezpieczenia z rezydentem Białorusi, dotyczącą strat (w poziomie osiągniętego zysku) dyrekcji Międzynarodowej Federacji Hokeja i szwajcarskiej firmy „Infront Sports & Media AG" na wypadek unieważnienia, bojkotu lub przeniesienia „Mistrzostw Świata w hokeju w 2014 r." w przypadku działania siły wyższej, tak na swoją rzecz jak i na rzecz Międzynarodowej Federacji Hokeja oraz firmy „Infront Sports & Media AG".

b) Miński miejski Komitet Wykonawczy zobowiązany jest udostępnić przedsiębiorstwu „Dyrekcja do przeprowadzenia MŚ w hokeju w 2014 r." w nieodpłatne użytkowanie na okres trwania mistrzostw od 25 kwietnia do 31 maja 2014 r. obiekty sportowe „Minsk-Arena" i będący aktualnie w budowie obiekt sportowy kompleksu kulturalno-rozrywkowego „Tchizhovka"
w Mińsku.

c) Miejska administracja ma udostępnić bezpłatne przejazdy transportem miejskim,
     z wyłączeniem taksi, osobom akredytowanym  w mistrzostwach).

d) Miejski Komitet Wykonawczy ma przeciwdziałać nieuzasadnionemu wzrostowi cen usług hotelowych i restauracyjnych w okresie mistrzostw.

e) Zwolnione z podatku VAT są:

·         obroty z tytułu usług realizowanych na terytorium Białorusi szwajcarskiej firmy „Infront Sports & Media AG";

·         usługi i prawa majątkowe przedsiębiorstwa „Dyrekcja do przeprowadzenia MŚ w hokeju w 2014 r.", w tym reklama na strojach białoruskiej reprezentacji

 

Szefowie Centralnych Banków krajów UC omówią w listopadzie utworzenie ponadnarodowego regulatora

  

Porozumienie o utworzeniu ponadnarodowego regulatora podpisane było w 2010 r. przez prezydentów krajów członków UC. Zgodnie z dokumentem, do 2020 r. powinien być utworzony jednolity rynek finansowy z jednolitym organem nadzoru z siedzibą w Kazachstanie.

Szefowie banków centralnych krajów UC powinni jeden raz na kwartał omawiać zagadnienia dotyczące kontroli rynków finansowych; poprzednie spotkanie odbyło się w sierpniu br., 
w Mińsku.

Podstawowym omawianym tematem będzie kurs na wprowadzenie międzynarodowych standardów, tj. BASEL III dla sektora bankowego i Solvency II dla rynka ubezpieczeń.

EBOiR udzielił białoruskiemu „Priorbank" 10 mln EUR kredytu na finansowanie rozwoju MSP

  

EBOiR i „Priorbank" podpisali porozumienie o otworzeniu linii kredytowej w wysokości 10 mln Eur, na okres 5-u lat, dla finansowania działalności MSP i mikro przedsiębiorstw.

 

Budżet zwróci białoruskim przedsiębiorstwom część odsetek z tytułu zaciągniętych kredytów na zakup zboża paszowego i surowca białkowego

  

Białoruskie przedsiębiorstwa w latach 2013 - 2014 uzyskają wsparcie ze środków budżetu państwa w postaci zwrotu części odsetek od kredytów przeznaczonych na zakup zboża paszowego i surowca białkowego (rośliny strączkowe i kultury oleiste, śrut i makuchy), w tym pochodzących z zagranicy.

Przedsiębiorstwa kupujące produkty zbożowe otrzymają pomoc w wysokości 50% stawki refinansowej NB RB obowiązującej w dniu zwrotu odsetek od kredytów udzielonych w rublach białoruskich i w wysokości 50 % stawki od kredytów udzielonych w walucie zagranicznej.

Przedsiębiorstwa zajmujące się hodowlą, otrzymają pomoc w wysokości 25% stawki refinansowej NB RB obowiązującej w dniu zwrotu odsetek od kredytów udzielonych w rublach białoruskich i w wysokości 25 % stawki od kredytów udzielonych w walucie zagranicznej.

Zwrot części odsetek od kredytów zaciągniętych w walucie zagranicznej nastąpi w rublach białoruskich, wg kursu NB RB obowiązującego w dniu spłaty odsetek.

Banki uzyskają w 2013 r. państwowe gwarancje, w walucie udzielanego kredytu, wg kursu NB RB obowiązującego w dniu podpisania umowy kredytowej, zabezpieczające spłatę kredytów udzielonych organizacjom, majątek których jest republikańską własnością, lub udziały
w funduszach założycielskich są własnością państwa.

 

  

Ermakova - planowany poziom inflacji w Białorusi w 2014 r.: 11%

  

Projekt podstawowych kierunków polityki pieniężno-kredytowej Białorusi zakłada, że inflacja
w Białorusi w 2014 r. wyniesie 11%.

Wg prognoz władz, na koniec 2013 r. inflacja ma wynieść 12 5, przy czym w 2012 r. wyniosła 21,8% (przy prognozach władz 19-22%).

11.

NB RB skłonny jest przeprowadzić denominację białoruskiego rubla

  

Szefowa zarządu NB RB - N. Ermakova oświadczyła, że NB RB skłonny jest przeprowadzić denominację, chociaż termin jest jeszcze nieokreślony; cytat: „Na razie nie mogę powiedzieć, przewidujemy lub nie, ale dochodzimy do wniosku, że denominacje należy przeprowadzić".

Wstępnie przewidywano, że w 2013 r. rozpocznie się przygotowywanie do przeprowadzenia denominacji rubla, pod warunkiem, że inflacja będzie się zmniejszać. W chwili obecnej niestabilny walutowy rynek powstrzymuje jeszcze przed wprowadzeniem denominacji, z tego też powodu nie można stwierdzić, czy w 2014 r. będzie przeprowadzona denominacja.

Denominacja rubla białoruskiego przeprowadzana była w Białorusi już dwukrotnie: 20 sierpnia 1994 roku - 10-krotna i 1 stycznia 2000 r. - 1000-krotna.

 

NB RB nie będzie rozmyślnie powstrzymywać kursu w warunkach dużego popytu

 

Szefowa zarządu NB RB - N. Ermakova oświadczyła, że obserwowane w ostatnim okresie osłabienie białoruskiego rubla związane jest ze wzrostem popytu w sferze handlu zagranicznego i potrzeb ludności.

Dalsza dynamika kursu będzie uzależniona od sytuacji makroekonomicznej Białorusi.
W przypadku dalszego wzrostu popytu na waluty, NB RB nie będzie rozmyślnie powstrzymywać osłabienia rubla. Interwencja możliwa jest tylko w przypadku gwałtownych wahań kursu.

Jeśli gospodarka będzie wzrastać zgodnie z założonymi na 2014 r. prognozami,
to przewidywany na przyszły rok kurs 9500 BYR/$ jest możliwy. Wg Ermakovej, założony
na b.r. średni roczny kurs 8950 BYR dla dolara też jest realny, jeśli w gospodarce światowej nie zajdą nadzwyczajne wydarzenia.

Ermakova stwierdziła również, że Białoruś nie zamierza przeprowadzać jednorazowej dewaluacji, a stopniowa dewaluacja dokonywana jest systematycznie i w praktyce stopniowa i pływająca dewaluacja (deprecjacja) dokonywana jest we wszystkich krajach. Zdaniem Ermakovej, jednorazowa dewaluacja nie przyniosłaby oczekiwanych efektów

 

NB RB będzie w 2013 r. utrzymywać stawkę refinansowania na wyższym poziomie, niż  było planowane

 

NB RB będzie w 2013 r. utrzymywać stawkę refinansowania na wyższym poziomie, niż to było planowane. Wg N. Ermakovej, dynamika inflacji, sytuacja na rynku walutowym i sytuacja ogólnogospodarcza Białorusi stanowią podstawę do zmiany stawek ustalanych przez NB RB.

Analiza struktury wkładów oszczędnościowych świadczy o przedkładaniu przez ludność lokowania oszczędności w walucie zagranicznej. Udział takich oszczędności w ogólnych oszczędnościach ludności, wg stanu na 1 września b.r. wyniósł 65,7% (na 1 sierpnia b.r. 66,2%). Zwiększony popyt na walutę ze strony ludności wpłynął nie tylko na osłabienie kursu rubla białoruskiego, ale również odbił się negatywnie na rublowej płynności banków, co spowodowało konieczność podwyższenia oprocentowania wkładów rublowych.

 

Białoruś zwróciła się do Chin o 500 mln $ kredytu na projekty inwestycyjne i 5 mld juanów na spłatę wcześniej udzielonych chińskich pożyczek

 

Kredyt wielkości 500 milionów$ ma być przeznaczony na projekty inwestycyjne, natomiast białoruskie środki przeznaczone aktualnie na finansowanie tych projektów, mają być przeznaczone  na rezerwy złoto-walutowe. Kredyt w juanach ma zostać przeznaczony w celu spłaty wcześniej zaciągniętej przez Białoruś pożyczki na projekty inwestycyjne.

Wg szefowej zarządu NB RB - N. Ermakovej, utrzymanie 2-u miesięcznych rezerw złoto-walutowych, jest dla Białorusi parametrem określonym na wypadek problemów w gospodarce światowej oraz na zakup krytycznego importu, w tym nośników energii.

Dwumiesięczne rezerwy wg stanu na 1 września b.r. wynosiły 7,7 mld USD. Tworząc prognozę na 2013 r., kwotę rezerw ustalono w wysokości 2,3 miesięcznego importu. Aktualnie, realizacja wskaźnika jest zachwiana, uwzględniając sytuację na rynku walutowym spowodowaną zmniejszeniem eksportu, jednakże zapas 2-u miesięczny jest realny i wystarczający
dla zapewnienia bezpieczeństwa gospodarczego państwa.

Aktywa rezerwowe NB RB, liczone wg standardów MFW na 1 września br. wyniosły 7,7 mld USD (na 1.01.2013 - 8,1 mld USD), natomiast liczone wg systemu białoruskiego - 8,42 mld USD (8,8 na 1.01.2013).

 

NB RB zainteresowany inwestycjami kapitału zagranicznego w sektor bankowy

 

NB RB, jako najbardziej perspektywicznych inwestorów w sektor bankowy Białorusi rozpatruje potężne organizacje finansowe, zdolne wdrożyć technologiczne innowacje i nowe bankowe produkty, posiadające postępowe podejście do zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej, aktywizujące konkurencyjność w sektorze, zwiększające stabilność za pośrednictwem kapitalizacji, zdolne zwiększyć zaufanie ze strony inwestorów zagranicznych i banków zagranicznych do białoruskiej waluty, w tym poprawić międzynarodowy rating Białorusi i białoruskich banków.

 

Brak akceptacji gwałtownej przeceny białoruskiego rubla rodzi potrzebę zagranicznych pożyczek

  

Eksperci „Instytutu Prywatyzacji i Menedzhmenta" określili podstawowe czynniki, które wpłynęły na aktualną sytuację w białoruskiej gospodarce. Są to:

Ø  przewartościowanie białoruskiego rubla

Ø  zmniejszenie depozytów rublowych - efektem czego było zachwianie płynności banków

Ø  wstrzymanie preferencyjnego oprocentowania kredytów na cele mieszkaniowe

W warunkach wysokich, dewaluacyjnych oczekiwań, próba ograniczenia przez władze wahań kursu, mogłaby doprowadzić do nowej, niekontrolowanej spirali dewaluacyjno-inflacyjnej, uwzględniając w szczególności poziom aktywów rezerwowych oraz do podwyższenia dobrobytu gospodarstw domowych, nawet przy powolnym wzroście PKB. Jednakże, w warunkach rosnącego deficytu obrotów zagranicznych, różnica pomiędzy faktyczną i długoterminową równowagą poziomu deficytu rachunku bieżącego ponownie sięga niebezpiecznych rozmiarów.

Wg ocen ekspertów, na podstawie danych pierwszego kwartału, korekta deficytu rachunku bieżącego do poziomu równowagi, wymagałaby przeceny kursu, co najmniej o 20%. Brak akceptacji znacznej przeceny kursu rubla powoduje konieczność w uzyskaniu środków
na rynkach zewnętrznych. Jednakże realnych źródeł zagranicznych kredytów czy przychodów prywatyzacyjnych w najbliższej perspektywie realnie nie można przewidywać. Nawet uzyskanie 6-tej transzy kredytu AKF Euroazjatyckiego banku Rozwoju (440 mln USD), nie zabezpiecza uzupełnienia rezerw, wobec faktu, iż niemalże taka samą sumę władze Białorusi muszą przeznaczyć na spłatę kredytu z MFW.

Dla ustabilizowania sytuacji, tj. zmniejszenia popytu na walutę zagraniczną, władze podwyższyły rublowe stawki depozytowe. Takie działanie prowadzi do ograniczenia aktywności gospodarczej. Polityka podwyższania dochodowości depozytów może być skuteczna
przy jednoczesnym, istotnym zaostrzeniu polityki dochodów i zmniejszeniu państwowych wydatków, chociaż w sytuacji białoruskiej gospodarki, przecena białoruskiego rubla jest nieunikniona.

 

Deklaracje firm chińskich do prowadzenia działalności w „Białorusko-chińskim Parku Przemysłowym"

  

Deklarację  rozpoczęcia działalności gospodarczej w sferze farmaceutyki i elektroniki
w „Chińsko-Białoruskim Parku Przemysłowym" złożyły:

·         ZTE Corporation (Chiny) i Pegatron/Union (Taiwan) - elektronika

·         TPV Chiny - elektronika (monitory i moduły elektroniczne)

·         OOO Pekinskaya Nauchno-Tekhnicheskaya Kompanyia „Cin-ka-ton-da" - produkcja żywności

·         Greatwall Chiny - produkcja dla potrzeb aero kosmosu

Deklaracje firm z innych krajów:

·         AO „Grindeks" Łotwa i białoruska OOO „Assomedika" - produkcja w dziedzinie biotechnologii i farmaceutyki

·         ZAO „F-Sintez" Rosja - farmaceutyka

Planowane zatrudnienie w Parku w początkowym okresie ma wynieść 25 tys. osób, a w okresie późniejszym, z uwzględnieniem osób spoza regionu Mińska - 155 tys.

18.

EEK przygotowuje podwyżkę ceł na autobusy turystyczne, kompresory i windy

 

Euroazjatycka Komisja Gospodarcza przygotowuje decyzję o podwyższeniu cła na autobusy turystyczne i autobusy dalekobieżne, kompresory i windy. Podwyższenie cła na kompresory
do lodówek domowych ma być dokonane na wniosek strony białoruskiej, celem zachowania konkurencyjności produktów białoruskiego producenta.

 

Opracowanie WPHI w Mińsku na podstawie

PRIME-TASS  - 16-20.09.2013